035 - Kalıtım (inheritance) ve Çoklu Kalıtım.md

Kalıtım (inheritance)

Nesneler arası ilişki kurmamızı sağlayan bir tekniktir. Kalıtım ortak özelliklere sahip birden fazla class yapısını birbiri ile ilişkilendirmede kullanılır.

Örneğin; Demirbaş isimli bir class'ımız olsun. Bu class içerisinde demirbaş'a ait özelikler yer alsın.

Kalıtımın Kullanım Ama

class Demirbas
{
    private int demirbasNo;
    private string zimmetli;
    private string bina;
    private int odaNo;
}

Demirbas isimli class'ta yer alan bu özellikler, aslında demirbaş listesine girmiş diğer nesneler içinde aynıdır. Örneğin bir Bilgisayar ve Projeksiyon cihazımız olsun. Bunlara ayrı ayrı class'lar tanımlayalım.

class Kitap
{
    private string ISBN;
    private DataTime basimTarihi;

    private int demirbasNo;
    private string zimmetli;
    private string bina;
    private int odaNo;
}

class Bilgisayar
{
    private int demirbasNo;
    private string zimmetli;
    private string bina;
    private int odaNo;
    
    private DateTime AlinmaTarihi,
    private int ramKapasitesi;
    private string islemci;
}

class Projeksiyon
{
    private int demirbasNo;
    private string zimmetli;
    private string bina;
    private int odaNo;
    
    private string marka;
    private string cozunurluk;
}

Yukarıda görüldüğü üzere, Kitap, Bilgisayar ve Projeksiyon isimler class yapılarının içerisinde aslında Demirbas class'ına ait olan özelliklerde eklenmiştir. Bu gibi durumlarda, ortak özellikler Demirbas class'ında toplandığı için, kalıtım uygulanacak olan class'a, katılım özelliklerini içeren class ":" ifadesi ile bağlanmalıdır.

yani class Bilgisayar : Demirbas şeklinde olmalıdır.

class Kitap : Demirbas
{
    private string ISBN;
    private DataTime basimTarihi;
}

class Bilgisayar : Demirbas // Bilgisayar class'ına Demirbas class'ı kalıtım yoluyla aktarılmıştır.
{
    
    private DateTime AlinmaTarihi,
    private int ramKapasitesi;
    private string islemci;
    
}

class Projeksiyon : Demirbas    // Projeksiyon class'ına Demirbas class'ı kalıtım yoluyla aktarılmıştır.
{
    
    private string marka;
    private string cozunurluk;
}

Şeklinde tanımlayabiliriz.

⚠️ Not: Bir class'a birden fazla Kalıtım Uygulanamaz. :x: class Projeksiyon : Bilgisayar , Demirbas ❌ class Projeksiyon : Bilgisayar : Demirbas gibi ifadeler yanlış bir ifadelerdir ve kullanılamazlar.

---

Çoklu Kalıtım

⭐ C++ ve C# programlama dillerinde çoklu kalıtım özelliği aslında vardır. Örneğin, bir Ev class'ımız olsun ve Ev'in genel özelliklerini içersin.

class Ev
{
    public string renk;
    public int odaSayisi;
    public int balkonSayisi;
}

Bu örnekte üyelerin public olduğuna dikkat ediniz. public yapılmak zorunda değildir. Anlaşılması kolay olması açısından public olarak güncelledim.

Şimdi de farklı ev tiplerimiz olsun, örneğin Müstakil ve Apartman Dairesi şeklinde.

class Mustakil
{
    public bool bahceVarMi;
}

class ApartmanDairesi
{
    public bool asansorVarMi;
}

Her iki ev tipi içinde ayrı ayrı class'lar oluşturduk.

Şimdi çoklu kalıtım yoluyla çalışalım.

class Mustakil : Ev // Mustakil class'ı EV class'ından miras almıştır.
{
    public bool bahceVarMi;
}

class ApartmanDairesi : Mustakil // Apartman Dairesi class'ı Mustakil class'ından miras almıştır.
{
    public bool asansorVarMi;
}

Bu durumda, ApartmanDairesi class'ından hem Mustakil class'ına hem de Ev class'ına erişim sağlabilir.